1 – TÌNH HÌNH CHUNG:

 Trong đời sống văn hóa tâm linh của người Việt, ngôi Chùa là một chốn đi về dù sống ở đâu trong nước hay đi ra nước ngoài,người Phật tử đã quy y tam bảo hay chưa quy y Tam bảo đều có một ước nguyện chung là có một ngôi Chùa để lễ bái khi những ngày lễ hội của dân tộc cũng như của Phật giáo. Chính những điểu mong muốn này mà tại Budapest thủ đô của Hungary có một số Phật tử đã quy tụ với nhau trong một căn nhà của Phật tử nhằm sinh hoạt tín ngưỡng tu tập. Hội Phật tử Việt nam tại Hungary cũng từ ý nguyện đó được hình  thành vào khoảng  tháng 9 năm 2009,với một nhóm khoảng vài người ở giai đoạn đầu.

2 – SỰ HÌNH THÀNH TỔ CHỨC PHẬT GIÁO

Từ đó đến nay đã hoạt động liên tục và dần dần đi vào nền nếp. Hội đã góp phần giúp đỡ về sức khỏe cũng như đời sống tâm linh cho bà con Việt nam đang làm ăn sinh sống ở Hungary. Những năm qua Hội không ngừng phát triển, thu hút được đông đảo bà con tham gia tập luyện và sinh hoạt. Trước nhu cầu ngày càng cao về đời sống tâm linh cho cộng đồng người VN, Được sự quan tâm giúp đỡ của các cấp lãnh đạo : Đại sứ quán Việt nam tại Hungary, Hiệp hội người Việt nam , các Hội đoàn, đoàn thể và nhất là sự giúp đỡ thiết thực và tích cực của Trung tâm thương mại Thăng long, cũng như của cá nhân anh Vũ Quý Dương là chủ Trung tâm Thăng long đã tạo điều kiện cắt cho Hội nguyên cả mặt bằng tầng 2 tòa nhà 18 với diện tích mặt bằng là 350m2, ngoài ra còn ủng hộ 10% trên tổng số vốn xây dựng chùa.

Hội đủ duyên lành Hội Phật tử VN tại Hungary, dưới sự chỉ đạo và hướng dẫn của Hòa Thượng Thích Thiện Bảo, Ủy viên HĐTS  Phó Ban Hoằng Pháp Trung Ương cố vấn – giáo thọ sư Hội Phật tử VN tại Hungary làm lễ chính thức khởi công xây dựng ngôi chùa đầu tiên của cộng đồng người Việt nam tại Budapest,-Hungary, đáp ứng nhu cầu về tâm linh cho bà con người Việt đang sinh sống và làm việc tại đây, cũng như đáp ứng được ý nguyện và mong muốn của Giáo Hội, của các vị Tôn Trưởng đối với các Phật tử và bà con yêu mến đạo Phật ở Hungary

Nhìn lại chặng đường đã qua, tuy chưa gọi là dài nhưng cũng đủ để chúng ta thấy được sự phát triển lớn lên tất yếu của Hội Phật tử. Bắt đầu chỉ một vài người mà theo như nhà Phật chúng tôi vẫn gọi nôm na là có căn hay có duyên với đạo Phật đã tìm nơi có chùa thờ Phật để học và tu theo giáo lý của đức Thế Tôn. Ngày đó Budapest mới có một ngôi chùa của người Trung quốc ở Quận 15. Mọi người đã tìm đến chùa, cùng nhau sinh hoạt, tu tập. Do ngôn ngữ sinh hoạt tín ngưỡng Văn hóa, bất đồng nên sau đó đã hình thành một nhóm tu tập tự phát do anh Dương Tuấn Long pháp danh Thân Hóa  phát tâm cho mượn tạm địa điểm tại nhà riêng của anh. Quá trình thành tâm tu tập đã đem đến duyên lành mọi người gặp được một số Thầy thương mến, phát tâm đến Hungary chỉ dạy cho cách tu tập, nghi lễ, dạy cho các giáo lý của Đức Phật. Để được như ngày hôm nay, chúng tôi không thể không tri ân công lao to lớn của những người thầy đã dẫn dắt chúng tôi tu tập, phát tâm từ bi ngay từ những ngày đầu trứng nước. Đó là các Thầy từ các quốc gia khác tới Hungary, Tiếp đến là Hòa Thượng Thích Huyền Diệu, Chủ tịch Liên Đoàn Phật giáo Thế giới tại Lâm Tì Ni Ấn độ, TT Thích Trí Chơn ủy viên HĐTS GHPGVN, Đại Đức Thích Minh Phú Hội Từ Thiện chùa Giác Nguyên,  quý Thầy đã đem tình thương yêu, nhiệt tình chỉ bảo cho nhóm từ những bước đi chập chững đầu tiên khi bước chân vào đạo. Cứ như thế nhóm Phật tử sinh hoạt và phát triển một cách tự phát  trong nhiều năm.

Số lượng Phật tử đến tu tập ngày càng đông, không chỉ là người Việt nam mà có cả người Hungary cũng tham gia tu tập. Trước yêu cầu và nguyện vọng của các Phật tử, tháng 8 – 2008 Phật tử  đã thành lập ra một Đạo tràng và đặt tên là Đạo tràng Vườn Quán Âm.

3 – SỰ PHÁT TRIỂN TRONG TÌNH HÌNH THỰC TẾ CỦA CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT

Cuối tháng 8 đầu tháng 9 – 2008, một nhân duyên lớn đến với Đạo tràng Vườn Quán Âm. Phật tử cung đón đoàn của Trung Ương Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam do  Cố Hòa Thượng Thích Chơn Thiện, Phó Chủ tịch thường trực HĐTS, Viện trường Học viện Phật giáo VN tại Huế dẫn đầu, cùng với một số quý tôn đức như:  HT  Thích Giác Toàn, Phó Chủ tịch HĐTS, phó trường ban Thường trực Ban Giáo dục tăng ni trung ương, HT Thích Thiện Tánh, trưởng ban kiểm soát TƯ GH, HT  Thích Bảo Nghiêm  cùng Đại đức Thích Minh Phú đến thăm Vườn Quán Âm chứng minh cho địa điểm tu tập của Đạo tràng.

Sau đó có các chuyến Hoằng Pháp  của đoàn Trung ương GH sang Hungary, trình thư lên ngài Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt nam tại Hungary Nguyễn Quốc Dũng nhờ ngài Đại sứ giúp đỡ cho việc thành lập Hội Phật Tử VN tại Hungary và chỉ định Phật tử Dương Tuấn Long Pháp danh Thân Hóa làm Chủ tịch. Được sự đồng ý và giúp đỡ của Đại sứ quán VN và ngài Đại sứ Nguyễn Quốc Dũng, tháng 5 năm 2009, Đạo tràng Vườn Quán Âm đã có cuộc họp mở rộng tới đông đảo bà con yêu mến đạo Phật ở Budapest tại Vườn Quán Âm, bàn về việc thành lập Hội Phật tử theo văn bản hướng dẫn cụ thể của TƯGH, bầu ra ban lãnh đạo Hội, ghi biên bản và gửi về báo cáo TƯGHPGVN.

Tháng 9 năm 2009, Trung Ương GHPGVN đã ra quyết định chính thức thành lập Hội Phật tử VN tại Hungary. Quyết định do chính Cố Đại lão Hòa Thượng Thích Trí Tịnh Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng Ban Tăng sự Trung Ương ký và được  Thượng tọa Thích Thanh Phong đọc và công bố quyết định Ban Chấp Hành gồm 11 thành viên do phật tử Thân Hóa- Dương Tuấn Long làm chủ tịch.

  • * Chủ Tịch  Phật tử  Dương Tuấn Long, Pháp danh Thân Hóa
  • * Thư Ký Phật tử Lương Hồng Anh Pháp danh Thân Anh
  • * Phật tử Nguyễn Thị Hồng kiêm trưởng ban Nghi lễ,
  • * Ủy viên thường trực Phật tử Nguyễn Thị Bảo pháp danh Thân Hóa kiêm trưởng ban Hậu cần
  • * Phật tử Nguyễn Thị Chung Pháp danh Hân Toàn kiêm trường Ban Tài chính.

Các Ủy phụ trách các ban:               

  • * Ban đối ngoại :  Phật tử Phan Bích Thiện 
  • * Ban báo chí và tuyên truyền : Phật tử Trần Thị Thanh Sơn – Pháp danh Hân Định
  • * Ban từ thiện : Phật tử Trần Quang Hải
  • * Ban Kiểm tra: Phật tử Phan Thị Kim Dung – Pháp danh Hân Huy
  • * Ban lễ tân : Phật tử Trần Thị Hạnh – Pháp danh Quảng Diệu
  • * Ban vận động : Phật tử Lê Thị Sửu – Pháp danh Hân Hoàng

Từ đó Phật tử  tu tập với danh nghĩa Hội Phật tử VN tại Hungary Sau một thời gian hoạt động vì lý do riêng, Phật tử  Phan Bích Thiện, Phật tử Trần Quang Hải và Phật tử  Lê Thị Sửu đã không tham gia BCH còn lại 8 người đã cùng kiêm nhiệm các ban cho đến khi kết thúc nhiệm kỳ.

Tháng 12/ 2013 BCH Hội đã họp tổng kết và chuẩn y ý kiến của HĐTS ƯGH lưu nhiệm  BCH cũ và đề cử bổ xung tạm thời trong nhiệm kỳ để tăng cường nhân sự trong hoạt động sắp tới. Xét thấy sự cần thiết vì sự tu tập của bà con ngày càng phát triền, BCH cũ Phật tử  Dương Tuấn Long và chị Nguyễn Thị Chung vì tình hình sức khỏe nên phải tạm nghỉ và trong thư xin tạm nghĩ Phật Tử Thân Hóa- Dương Tuấn Long  giao lại cho 3 vị Phó chủ tịch là  Phật tử Quang Nghĩa – Trịnh Tuấn Anh.Phật tử Diệu Thanh –Nguyễn Thị Hồnh và  Phật tử  Thân Anh- Lương Hồng Anh thay mặt Chủ tịch điều hành mọi công tác Phật sự của Hội,  trong phiên họp cũng đã nhất trí  bầu bổ xung thêm 5 thành viên để hỗ trợ cho hoạt động của BCH Hội là :

  • * Phật tử Trịnh Tuấn Anh, Pháp danh Quang Nghĩa hỗ trợ trong ban điều hành. Quản lý và kiểm tra tài chính trong quá trình xây dựng chùa.
  • * Phật tử Nguyễn Thanh Liêm Pháp danh Tánh Chánh Quang hỗ trợ Ban Hậu cần và phụ trách kiến thiết .
  • * Phật tử Nguyễn Phương Minh Pháp danh Diệu Minh hỗ trợ Ban tuyên truyền, báo chí, phụ trách việc thiết kế và giám sát thi công xây dựng chùa.
  • * Phật tử Nguyễn Thanh Hương Pháp danh An Tâm hỗ trợ Thư ký và ban tài chính
  • * Phật tử Phạm Quyết Tâm Pháp danh An Diệu hỗ trợ Ban Đối ngoại và Ban tài chính

4 – CHÍNH THỨC THÀNH LẬP HỘI PHẬT TỬ VIỆT NAM TẠI HUNGARY

Trong giai đoạn sau khi  hoàn tất việc tạo dựng ngôi Chùa và lễ Khánh Thành ngôi Chánh Điện cùng với các công trình phụ,Ban Chấp hành lâm thời của Hội nhận thấy cần có một BCH có đầy đủ uy tín với cộng đồng,  cũng như năng lực điều hành ngôi Chùa tạo tiền đề cho sự phát triển ở cơ sở mới này. BCH cũng nhận ra từ khi hình thành Hội tới nay tuy được GHPGVN nhìn nhận bằng văn bản quyết định  nhưng về mặt cộng đồng tại Budapest vẩn còn chưa tạo được uy thế  với sự bầu cử của quý Phật tử cũng như bà con yêu kính đạo Phật với một Đại Hội với sự tham gia nhiều đại biểu Phật tử và bà con yêu kính đạo Phật cùng các hội đoàn tại Huangary.

Sau một thời gian hai buổi họp  trao đổi các thành viên trong  BCH với sự chứng minh của HT cố vấn giáo thọ sư Thích Thiện Bảo  đã thống nhất BCH phải đứng ra tổ chức Đại Hội.

 Vào ngày 22/9/Ất Mùi (3/11/2015) tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Việt Nam chùa Tuệ Giác – Budapest, Hungary Hội Phật tử Việt Nam đã tổ chức Đại hội thứ I, nhiệm kỳ 2015 – 2018.

Đến tham dự và chứng minh có HT.Thích Thiện Bảo, Ủy viên HĐTS, Phó ban Hoằng Pháp T.Ư, quý Đại đức tăng trong Hội đồng Giáo thọ các nước Ba Lan, Séc quang lâm tham dự Đại hội.

Về phía Đại Sứ Quán có  ông Nguyễn Viết Khuê, Tham tán phụ trách cộng đồng tại Hungary và các hội đoàn Hungary với hơn 60 đại biểu Phật tử đến tham dự Đại hội. Đại hội đã bỏ phiếu kín bầu ra 9 thành viên do Phật tử Quang Nghĩa –Trịnh Tuấn Anh làm chủ tịch

 Vào tháng 9/2009 được sự xác nhận của Đại sứ quán Việt Nam tai Hungary, Ban Thường Trực HĐTS  GHPGVN  đã ban hành quyết định công nhận  Hội PTVN tại Hungary với 9 thành viên  do HT Thích Thiện Nhơn chủ tịch Hội Đồng Trị sự ấn ký.

 Ban Chấp Hành nhiệm kỳ II ( 2015-2018) gồm có :

  • * Phật tử Trịnh Tuấn Anh – pháp danh Quang Nghĩa:  Chủ tịch
  • * Phật tử Nguyễn Phương Minh – Diệu Minh: Phó chủ tịch thường trực
  • * Phật tử Nguyễn Thị Hồng – Diệu Thanh : Phó chủ tịch kiêm trưởng ban nghi lễ

Các ủy viên:

  • * Phật tử Phan Thị Kim Dung – Hân Huy
  • * Phật tử Nguyễn Thị Bảo – Hân Hóa
  • * Phật tử Huỳnh Thanh Hương – An Tâm
  • * Phật tử Bùi Thị Xoa – An Xuân
  • * Phật tử Nguyễn Thanh Liêm – Tánh Chánh Quang
  • * Phật tử TrươngThi Mai – Tuệ Thanh

Kể từ đó đến nay, vừa là một tổ chức thành viên của Cộng đồng, đồng thời là thành viên của Giáo hội Phật giáo Việt Nam ở nước ngoài, Hội đã đảm nhiệm vai trò tập hợp các phật tử và bà con yêu kính Đạo Phật hướng về Đạo Pháp, hướng về cội nguồn, giữ gìn bản sắc văn hóa tâm linh của người Việt…”

Điều lệ Hội với  7 chương và 27 điều, đã được Đại hội  biểu quyết thông qua, đồng thời Đại hội đã tiến hành bầu 9/12 thành viên vào Ban chấp hành nhiệm kỳ mới do phật tử Quang Nghĩa – Trịnh Tuấn Anh làm chủ tịch và Ban Chấp hành mới  đã phát nguyện trước Chư tôn đức chứng minh và các đại biểu.

Đại Hội đã thông qua nghị quyết gồm 6 điểm: Cũng cố nhân sự trong các tiểu ban chuyên môn; xây dựng đạo tràng tu học chùa Tuệ Giác, kết nối với cộng đồng Việt Nam tại Hungary; giao lưu quan hệ các tổ chức PG của Hungary trong sự hội nhập văn hóa bản địa…

Trong điều kiện nhiều thuận duyên với cơ sở vật chất với sự ủng hộ của quý Tăng Ni trong nước cũng như cộng đồng Phật tử những người yêu mến đạo Phật và các Hội Đoàn, Hội sẽ quyết tâm hoàn thành thủ tục pháp lý là một tổ chức Tôn giáo được phép hoạt động trên đất nước Hungary nhằm thúc đẩy cho sự hòa nhập và phát triển Phât giáo  Việt Nam trong nền văn hóa của CH Hungary, xứng đáng là những người  Phật tử Việt nam trong sứ mạng truyền bá chánh pháp của Đức Thế Tôn.

( Theo tài liệu Hội Phật tử Việt Nam tại Hungary)